Green Muscle Disease in broilers

ترجمه و تدوین: دکتر فخرالدین عابد

Dr. Fakhreddin Abed

 

مقدمه:

میوپاتی عضله عمقی سینه (DPM)، یک عارضه عضلانی در طیور است که به بیماری عضله سبز، یا بیماری اورگان نیز شناخته می ­شود. بیماری عضله سبز، یک مشکل پنهان در جوجه های گوشتی مدرن است که تا قبل از مصرف و قطعه بندی مرغ قابل تشخیص نمی­ باشد. این بیماری با نکروز شدن و تحلیل عضله فیله داخلی مشخص و شناخته می­ شود. هر چند بیماری عضله سبز جدید نیست اما با انتخاب ژنتیکی برای جوجه های گوشتی، با تولید گوشت سینه بالا، رایج تر شده است (Bilgili & Hess, 2008).

این بیماری نخستین بار توسط Dichinon و همکاران (۱۹۶۸) در بوقلمون های بالغ گزارش شده بود. سپس Page و (Flecture (1975 در مرغ­‌های مادر گوشتی و سرانجام در جوجه­‌های گوشتی جوان به وسیله (Richardson (1980 گزارش شد (Tabler, 2014). با افزایش تمایل بازار مصرف برای مرغ­‌های با وزن بالاتر، مخصوصا در بخش‌های فرآوری گوشت طیور که نیازمند قطعه­ بندی است (تهیه شنیسل و ناگت و …) میزان وقوع این عارضه گسترش بیشتری یافت. بر اساس برخی گزارشات محققان این عارضه در جنس نر (خروس ها)، بیشتر از جنس ماده (مرغ ها) مشاهده شده است (Tabler, 2014). اما برخی تحقیقات نیز این گزارشات را تایید ننمودند و آن را در همه نوع به یک میزان محتمل دانستند (Lien, Bilgili, Hess, & Joiner, 2012).

شکل۱. عضله فیله داخلی در زیر عضله سینه قرار دارد. در زیر سینه دو نوع فیله وجود دارد. عضله اصلی فیله بزرگ و خارجی (Fillet) و عضله فیله داخلی و کوچک (Tender).

مقدمه:

میوپاتی عضله عمقی سینه (DPM)، یک عارضه عضلانی در طیور است که به بیماری عضله سبز، یا بیماری اورگان نیز شناخته می ­شود. بیماری عضله سبز، یک مشکل پنهان در جوجه های گوشتی مدرن است که تا قبل از مصرف و قطعه بندی مرغ قابل تشخیص نمی­ باشد. این بیماری با نکروز شدن و تحلیل عضله فیله داخلی[۴]  مشخص و شناخته می­ شود. هر چند بیماری عضله سبز جدید نیست اما با انتخاب ژنتیکی برای جوجه های گوشتی، با تولید گوشت سینه بالا، رایج تر شده است (Bilgili & Hess, 2008).

این بیماری نخستین بار توسط Dichinon و همکاران (۱۹۶۸) در بوقلمون های بالغ گزارش شده بود. سپس Page و (Flecture (1975 در مرغ­ های مادر گوشتی و سرانجام در جوجه­ های گوشتی جوان به وسیله (Richardson (1980 گزارش شد (Tabler, 2014). با افزایش تمایل بازار مصرف برای مرغ­ های با وزن بالاتر، مخصوصا در بخش­ های فرآوری گوشت طیور که نیازمند قطعه­ بندی است (تهیه شنیسل و ناگت و …) میزان وقوع این عارضه گسترش بیشتری یافت. بر اساس برخی گزارشات محققان این عارضه در جنس نر (خروس ها)، بیشتر از جنس ماده (مرغ ها) مشاهده شده است (Tabler, 2014). اما برخی تحقیقات نیز این گزارشات را تایید ننمودند و آن را در همه نوع به یک میزان محتمل دانستند (Lien, Bilgili, Hess, & Joiner, 2012).

شکل۲. بیماری عضله سبز

طی بال زدن پرنده، عضله فیله کوچک تا ۲۰ تا ۲۵درصد افزایش وزن پیدا می کند و این عضله به دلیل افزایش میزان گردش خون در این بافت، متورم می شود (Bilgili & Hess, 2008; Tabler, 2014). عدم توانایی در متورم شدن به دلیل گیر افتادن بین استخوان جناق و غشاء محصور کننده عضله، موجب افزایش فشار خون در این عضله می شود به طوری که جریان خون در این عضله محدود یا متوقف می شود. این امر موجب کمبود اکسیژن و در نتیجه  نکروز (Ischaemic necrosis) یا مرگ موضعی سلول­ ها و بافت­ های عضلانی این بخش می­ شود. با کاهش pH عضله یک اثر افزایشی در این مورد ایجاد می­ شود (Bilgili & Hess, 2008).

افزایش فعالیت­ های پرنده که در نتیجه آن بال زدن پرنده افزایش می­ یابد، مهم ترین عامل ایجاد عارضه عضله سبز می­ باشد. با این حال بسیاری از عواملی که به تنهایی یا باهم موجب افزایش احتمال بال زدن پرنده می شود شامل موارد زیر است:

• نحوه حرکت کارگران در سالن برای امور اجرایی و برداشتن تلفات و کنترل آبخوری و دانخوری و …
• نحوه تنظیم نور سالن (کاهش یا افزایش نور سالن بایستی تدریجی باشد)
• شدت و طول مدت برنامه روشنایی
• سطح فعالیت پرنده در روزهای قبل از ارسال به کشتار
• تعداد دفعات خوراک دهی گله (شرایط و نواقص تجهیزات دانخوری و آبخوری)
• برنامه های محرومیت خوراک
• سر و صدای بیش از حد داخل و خارج سالن (که به داخل سالن منتقل می شود)
• میزان گرفتن پرنده ها به دلایل مختلف (مانند وزن کشی و …)

مراحل مختلف گسترش و پیشرفت بیماری عضله سبز:

بیماری عضله سبز، چند روز پس از فعالیت بیش از حد پرنده یا بال زدن زیاد، در سالن پرورش ایجاد می شود و در انتها به ماهیچه­ ای که از نظر ظاهری سبز رنگ است تبدیل می­ شود.

شکل۳. مراحل نخست بیماری عضله سبز حاد در فیله داخلی که ۴۸ ساعت پس از بال زدن زیاد به دلایلی مانند گرفتن پرنده، اتفاق می افتد.

مرحله اول

آسیب در ابتدا به صورت قرمز شدن شدید در این عضله است و ممکن است خونریزی در این ناحیه به دلیل پارگی رگ اتفاق بیافتد. هنگامی که در کارخانه فرآوری مرغ (شنسیل یا ناگت و …) این عارضه مشاهده می­ شود، ممکن است این عارضه ۴۸ ساعت بعد از بال زدن زیاد پرنده،  اتفاق افتاده باشد (شکل ۳).

مرحله دوم

بعد از آسیب اولیه تا چند روز بعد از آن، به تدریج عضله فیله داخلی، کبود شده و با تغییر رنگ به دلیل نکروز شدن بافت به رنگ صورتی در می­ آید. ظاهرا این ناحیه کبودی از وسط عضله فیله داخلی شروع می شود اما ممکن است تا به دو طرف عضله نیز کشیده شده و گسترش پیدا کند (شکل ۴).

شکل۴. مرحله دوم بیماری عضله سبز که چند روز بعد از فعالیت شدید و بال زدن زیاد پرنده اتفاق می افتد و موجب میوپاتی عضله فیله داخلی می شود. ناحیه آسیب دیده، تغییر رنگ صورتی داده و نواحی آسیب دیده قابل تشخیص هستند.

مرحله نهایی

با گذشت زمان (شاید حدود یک هفته و یا بیشتر) عضله فیله کوچک به رنگ سبز در می­ آید (شکل۵). رنگ سبز در نتیجه تجزیه تدریجی هموگلوبین و میوگلوبین به نمک­ های صفراوی در بافت عضلانی آسیب دیده ایجاد می­ شود. این ناحیه به تدریج پیش رونده است و افزایش می یابد. اما با افزایش سن پرنده باز جذب شده و مجددا کوچک می شود.

شکل۵. مرحله نهایی بیماری عضله سبز که شاید یک هفته و یا بیشتر بعد از فعالیت شدید و بال زدن زیاد پرنده اتفاق می افتد و موجب  سبز شدن تدریجی عضله فیله داخلی می شود.

در حال حاضر، این شرایط به دلیل این که سلامت پرنده و مصرف کننده را به خطر نمی اندازد و در سالن پرورش نیز قابل شناسایی نیست، یک چالش بزرگ در صنعت پرورش طیور محسوب نمی­ شود. با این حال، عضله فیله کوچک سبز رنگ، هیچ گونه جذابیتی برای مصرف کننده ندارد و موقع مصرف جدا شده و به دور انداخته می شود. به دلیل این که قسمت لاشه (فیله) از نظر اقتصادی ارزشمند ترین قسمت محسوب می شود، کاهش و کنترل آن دارای اهمیت می­ باشد.

در حالی که تعداد پرنده هایی که به عضله سبز دچار می­ شوند، نسبت به کل پرنده های پرورش یافته اندک هستند، اما تعداد آنها رو به افزایش است و نشانه­ ها حاکی از آنست که با توجه به تمرکز صنعت برای نژادهای با وزن لاشه­ ی بالاتر، این عارضه می تواند از نظر اقتصادی اهمیت بیشتری پیدا کند. به نظر می ­رسد شیوه های مدیریتی که میزان فعالیت و بال زدن پرنده را به حداقل برساند، بهترین راه حل برای کاهش این مشکل است. محدود کردن زمان پرورش نیز می­ تواند احتمالا بر روی کاهش این عارضه موثر باشد. البته این راه حل ها به معنی کاهش رسیدگی به پرنده ها نیست فقط بایستی از تنش و استرس اضافی در گله ممانعت کرد. استفاده از توری­ های جدا کننده در سالن نیز می تواند در کاهش حرکت و فعالیت اضافی پرنده تاثیر داشته باشد. کاهش نور سالن می تواند به کاهش فعالیت بیش از حد پرنده کمک نماید.

خلاصه:

بیماری عضله سبز در صنعت پرورش نیمچه های گوشتی (مرغ گوشتی) مدرن رایج شده است به ویژه در جوجه هایی که وزن بیشتری دارند. این عارضه به وسیله نکروزه  و آتروفی شدن عضله فیله کوچک (Tender) شناخته می شود و با میزان فعالیت و بال زدن اضافی پرنده در چند روز یا حتی هفته قبل از ارسال به کشتارگاه مرتبط است. این چالش در صنعت به دلیل اینکه مشکلی برای سلامت پرنده و مصرف کننده ایجاد نمی نماید و هیچ علامتی تا قبل از قطعه بندی لاشه ندارد، آنچنان مورد توجه قرار نمی گیرد. برخی اعمال مدیریتی که بتواند میزان فعالیت پرنده یا بال زدن اضافی را کاهش دهد، بهترین و کاربردی ترین راه برای کاهش این مشکل می باشد. سینه سبز.

 

.Bilgili, S., & Hess, J. (2008). Green muscle disease. Reducing the incidence in broiler flock. Ross Tech, 8(48), 3

Lien, R., Bilgili, S., Hess, J., & Joiner, K. (2012). Induction of deep pectoral myopathy in broiler chickens via encouraged wing flapping. Journal of Applied .Poultry Research, 21(3), 556-562

.Tabler, T. (2014). Deep Pectoral Myopathy (green Muscle Disease) in Broilers: Mississippi State University Extension Service

[۱] (Deep Pectoral Myopathy (DPM

[۲] Green Muscle Disease

[۳] Oregon Disease­

[۴] Tender

 

 

 

 

« برای دانلود فایل کامل این مقاله اینجا کلیک نمایید. »