((شناخت معیارهای اساسی برای انتخاب فیتاز موثر در جیره طیور))

Understanding the basic criteria for choosing an effective Phytase in poultry diets 

(Dr. Fakhreddin Abed (PHD of Animal Nutrition

دکتر فخرالدین عابد (متخصص تغذیه دام و طیور)

مدیر مارکتینگ و علمی شرکت تولیدی بازرگانی لعل حیات وسام

مقدمه  و طرح مشکل:

ترکیب جیره ­های طیور به طور عمده از اقلام خوراکی گیاهی تشکیل شده است. قابلیت دسترسی زیستی مواد مغذی جیره­ های طیور می­ تواند تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله میزان مواد ضد تغذیه ­ای و کمپلکس­ های غیر قابل هضم موجود در آنها قرار بگیرد. یکی از این مواد ضد تغذیه ­ای فیتات­ ها می باشند. به طور معمول قسمت اعظم فسفر اقلام خوراکی گیاهی (حدود ۶۰ تا ۸۰%)، به صورت فیتاته می ­باشد که برای پرنده غیر قابل دسترس می­ باشد [۱].

 فیتات چیست؟

فیتات از یک حلقه میواینوزیتول ساخته شده است که در یک سری پیوند استری با ۶ عدد فسفر قرار گرفته ­اند (شکل۱). برای کنترل ذخیره فسفر در  دانه گیاه، این اشکال به وجود می­ آیند و در طی مراحل جوانه­ زنی دانه، با آزاد سازی فیتاز در دانه، مجددا در دسترس گیاه قرار می­ گیرند [۲, ۳]. فرم نمکی اسید فیتیک، در اطلاح فیتات خوانده می شود و اغلب هم، اشکال اسید فیتیک به صورت نمک حضور دارند (فیتین). این اشکال از فسفر، برای پرنده دسترسی بسیار پایینی دارند. وجود این ترکیب به عنوان یک ماده ضد تغذیه ­ای منحصر به محدود کردن قابلیت دسترسی زیستی فسفر نیست بلکه قابلیت هضم سایر مواد مغذی از جمله پروتئین، عناصر معدنی، نشاسته و چربی را تحت تاثیر منفی قرار می­ دهد [۳].